Đề thi học kỳ 2 môn Ngữ văn lớp 9 năm 2025 – Có đáp án chi tiết (Đề 2)
📘 Đề thi học kỳ 2 môn Ngữ văn lớp 9 – Đề luyện tập số 2 (Phần 1)
Môn Ngữ văn lớp 9 là môn học nền tảng giúp học sinh phát triển tư duy ngôn ngữ, khả năng cảm thụ văn học và kỹ năng viết. Để hỗ trợ quá trình ôn tập học kỳ 2 hiệu quả, dưới đây là đề luyện tập số 2 với cấu trúc tương tự đề chính thức, giúp học sinh luyện đề, rèn tư duy và cải thiện kỹ năng làm bài.
📌 Cấu trúc đề thi luyện tập
🟩 Phần I. Đọc – hiểu (3.0 điểm)
🟦 Phần II. Làm văn (7.0 điểm)
➡️ Trong phần này, chúng ta sẽ cùng làm rõ Phần I – Đọc hiểu.
📝 PHẦN I. ĐỌC – HIỂU (3.0 điểm)
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
“Có những ngày mệt mỏi, chỉ cần một ánh nhìn cảm thông, một lời động viên chân thành là đủ để vực dậy tinh thần của ai đó. Trong xã hội bận rộn hôm nay, sự lắng nghe và thấu hiểu là món quà vô giá mà con người có thể trao cho nhau.”
(Trích từ một bài viết trên báo Thanh Niên)
✏️ Câu 1 (0.5 điểm):
Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn văn trên.
✏️ Câu 2 (0.5 điểm):
Nêu nội dung chính của đoạn văn.
✏️ Câu 3 (1.0 điểm):
Tìm và phân tích biện pháp tu từ trong câu:
“Trong xã hội bận rộn hôm nay, sự lắng nghe và thấu hiểu là món quà vô giá mà con người có thể trao cho nhau.”
✏️ Câu 4 (1.0 điểm):
Anh/chị có đồng tình với ý kiến: “Sự lắng nghe và thấu hiểu là món quà vô giá” không? Vì sao?
📎 Lưu ý khi làm bài:
-
Đọc kỹ ngữ liệu, xác định nội dung trọng tâm.
-
Diễn đạt rõ ràng, mạch lạc.
-
Câu 3 và 4 cần tư duy phân tích và thể hiện chính kiến cá nhân.
✍️ Đề thi học kỳ 2 môn Ngữ văn lớp 9 – Đề luyện tập số 2 (Phần 2: Làm văn)
Phần Làm văn là nơi học sinh thể hiện tư duy logic, khả năng viết mạch lạc và cảm thụ văn học. Dưới đây là nội dung phần Làm văn của đề luyện tập số 2, giúp học sinh rèn kỹ năng viết đoạn và bài văn hoàn chỉnh.
🧠 PHẦN II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
📌 Câu 1 (2.0 điểm): Viết đoạn văn nghị luận xã hội
Viết một đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của em về vai trò của tinh thần vượt khó trong cuộc sống.
💡 Gợi ý: Trình bày vai trò, biểu hiện, nêu dẫn chứng thực tế, liên hệ bản thân.
📚 Câu 2 (5.0 điểm): Nghị luận văn học
Phân tích vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật Lão Hạc trong truyện ngắn “Lão Hạc” của nhà văn Nam Cao.
Yêu cầu:
Giới thiệu tác giả, tác phẩm và nhân vật Lão Hạc.
Phân tích các chi tiết tiêu biểu cho thấy:
Lão Hạc là người cha yêu thương con sâu sắc.
Là người có lòng tự trọng, sống giàu tình cảm và đầy nhân cách.
Nhận xét về nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật của Nam Cao.
📎 Một số lưu ý khi làm bài phần Làm văn
🟢 Đối với đoạn văn nghị luận xã hội:
-
Viết đúng độ dài 200 chữ.
-
Bố cục rõ ràng: mở – thân – kết đoạn.
-
Sử dụng lý lẽ thuyết phục và dẫn chứng thực tế (như tấm gương học sinh vượt khó, người khuyết tật nỗ lực vươn lên...).
🔵 Đối với bài văn nghị luận văn học:
-
Giữ bố cục 3 phần: Mở bài – Thân bài – Kết bài.
-
Phân tích sâu nội tâm nhân vật Lão Hạc thông qua các tình huống: bán chó, từ chối tiền ông giáo, cái chết...
-
Trình bày cảm nhận và liên hệ với giá trị nhân đạo của truyện.
✅ Đáp án chi tiết – Đề thi học kỳ 2 môn Ngữ văn lớp 9 (Đề luyện tập số 2)
📖 PHẦN I. ĐỌC – HIỂU (3.0 điểm)
Đoạn văn:
“Có những ngày mệt mỏi, chỉ cần một ánh nhìn cảm thông, một lời động viên chân thành là đủ để vực dậy tinh thần của ai đó..."
🔹 Câu 1 (0.5 điểm):
Phương thức biểu đạt chính là: Nghị luận.
📌 Giải thích: Đoạn văn thể hiện quan điểm, suy nghĩ về giá trị của sự lắng nghe và cảm thông trong cuộc sống.
🔹 Câu 2 (0.5 điểm):
Nội dung chính:
Đoạn văn nói về giá trị và ý nghĩa của sự quan tâm, lắng nghe, thấu hiểu – những điều tuy nhỏ bé nhưng có thể tạo nên thay đổi tích cực trong tâm hồn con người.
🔹 Câu 3 (1.0 điểm):
Biện pháp tu từ: So sánh + Ẩn dụ
-
Câu: “...là món quà vô giá mà con người có thể trao cho nhau” sử dụng ẩn dụ, biến sự lắng nghe và thấu hiểu thành “món quà” để nhấn mạnh giá trị tinh thần quý báu.
-
Ngoài ra, cách diễn đạt còn tạo cảm giác so sánh ngầm giữa món quà vật chất và món quà tinh thần.
🔹 Câu 4 (1.0 điểm):
Trả lời mẫu (học sinh có thể linh hoạt):
Em đồng tình với ý kiến “Sự lắng nghe và thấu hiểu là món quà vô giá”. Trong cuộc sống, ai cũng sẽ có lúc cảm thấy mệt mỏi, cô đơn hoặc tuyệt vọng. Lúc ấy, chỉ cần một người sẵn lòng lắng nghe và chia sẻ cũng có thể giúp ta lấy lại tinh thần. Đặc biệt trong xã hội hiện đại, khi ai cũng bận rộn, sự lắng nghe càng trở nên quý giá vì nó thể hiện sự quan tâm chân thành. Vì vậy, em luôn cố gắng rèn luyện khả năng lắng nghe và thấu hiểu mọi người xung quanh.
✍️ PHẦN II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
📝 Câu 1 (2.0 điểm): Viết đoạn văn nghị luận xã hội
Yêu cầu:
-
Viết đoạn văn khoảng 200 chữ, có bố cục rõ ràng.
-
Diễn đạt mạch lạc, đúng chính tả, ngữ pháp.
Gợi ý đoạn văn mẫu:
Trong cuộc sống, tinh thần vượt khó là yếu tố quan trọng giúp con người vươn lên và đạt được thành công. Không ai có thể tránh khỏi những trở ngại, thử thách. Nhưng chính trong những hoàn cảnh khó khăn, con người mới có cơ hội rèn luyện ý chí, bản lĩnh và nghị lực sống. Những tấm gương như thầy Nguyễn Ngọc Ký – người viết chữ bằng chân, hay Nick Vujicic – người không tay không chân nhưng vẫn truyền cảm hứng cho hàng triệu người, là minh chứng rõ ràng nhất cho tinh thần vượt khó. Mỗi chúng ta, dù là học sinh hay người trưởng thành, đều cần học cách kiên trì, không bỏ cuộc. Có như vậy, ta mới thực sự trưởng thành và sống có giá trị.
📚 Câu 2 (5.0 điểm): Nghị luận văn học – Phân tích nhân vật Lão Hạc
Yêu cầu bài làm:
-
Mở bài: Giới thiệu tác giả Nam Cao, tác phẩm "Lão Hạc", và nhân vật chính.
-
Thân bài:
-
Lão Hạc yêu thương con hết mực (dành dụm tiền, bán chó để giữ vườn cho con).
-
Là người tự trọng (không muốn phiền ai, từ chối sự giúp đỡ).
-
Là người giàu lòng nhân ái, sống chan chứa tình cảm.
-
Cái chết của Lão Hạc đầy đau đớn nhưng cao thượng, thể hiện nhân cách trong sạch.
-
-
Kết bài: Nêu cảm nhận cá nhân, khẳng định giá trị nhân đạo của truyện.
Gợi ý đoạn thân bài tiêu biểu:
Lão Hạc hiện lên là một người cha già nghèo khổ nhưng giàu lòng yêu thương. Ông dành trọn tình yêu và sự hy sinh cho đứa con trai xa nhà. Dù cuộc sống thiếu thốn, lão vẫn quyết giữ lại mảnh vườn – tài sản duy nhất để dành cho con. Khi bán con chó Vàng – kỷ vật duy nhất còn lại của con trai – lão đã đau khổ và dằn vặt không nguôi. Lòng tự trọng của Lão Hạc thể hiện rõ khi ông không nhận sự giúp đỡ từ ông giáo, mà chọn cách chết để bảo toàn lòng thanh sạch. Qua nhân vật Lão Hạc, nhà văn Nam Cao đã thể hiện rõ thông điệp: Trong tận cùng của khổ đau, con người vẫn giữ được nhân cách cao đẹp.
🎯 Tổng kết
Đề luyện tập số 2 giúp học sinh:
-
Ôn tập lại các kỹ năng đọc hiểu và làm văn quan trọng.
-
Cảm nhận sâu sắc hơn về giá trị sống, lòng nhân đạo qua các tác phẩm văn học.
-
Làm quen với cấu trúc đề thi thực tế, rèn khả năng tư duy và trình bày logic.
Nhận xét
Đăng nhận xét