Cấu trúc đề thi môn Văn cấp 2 (THCS) học kỳ 2 năm 2025 theo chuẩn Bộ Giáo dục và Đào tạo. Lớp 6, Lớp 7, Lớp 8, Lớp 9
Kỳ thi học kỳ 2 là một trong những mốc đánh giá quan trọng của học sinh bậc Trung học cơ sở (THCS). Trong đó, môn Ngữ văn đóng vai trò đặc biệt, vừa đánh giá khả năng cảm thụ văn học, vừa rèn luyện năng lực viết văn – kỹ năng cốt lõi trong học tập và cuộc sống. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ cấu trúc đề thi môn Văn học kỳ 2 năm 2025 cho các lớp 6, 7, 8, 9 theo chuẩn kiến thức và định hướng ra đề của Bộ GD&ĐT Việt Nam.
🎒 I. Cấu trúc đề thi môn Văn lớp 6 học kỳ 2 năm 2025
🧠 1. Phần Đọc hiểu (3.0 điểm)
-
Ngữ liệu: Trích đoạn văn bản thuộc thể loại văn bản đã học (miêu tả, tự sự, nghị luận,...) hoặc ngoài SGK nhưng phù hợp với năng lực lớp 6.
-
Số câu hỏi: Khoảng 3 - 4 câu, kiểm tra các mức độ: nhận biết, thông hiểu và vận dụng thấp.
-
Nội dung hỏi:
-
Nhận diện thể loại văn bản
-
Nêu nội dung chính
-
Giải thích từ ngữ, hình ảnh
-
Nêu cảm nhận, liên hệ đơn giản
-
📌 Ví dụ: Cho đoạn văn miêu tả cảnh thiên nhiên, học sinh có thể được yêu cầu xác định phương thức biểu đạt, tìm từ láy, hoặc nêu cảm nhận cá nhân.
✏️ 2. Phần Tập làm văn (7.0 điểm)
-
Dạng bài: Viết một bài văn hoàn chỉnh theo kiểu văn đã học, thường là:
-
Văn tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm (đã học trong HK2)
-
-
Yêu cầu:
-
Có bố cục 3 phần rõ ràng
-
Sử dụng yếu tố miêu tả, biểu cảm hợp lý
-
Viết đúng ngữ pháp, dùng từ chính xác
-
📌 Ví dụ đề tham khảo: "Kể lại một kỷ niệm đáng nhớ với người thân, kết hợp sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm".
✅ Tổng kết lớp 6:
Đề thi hướng đến rèn luyện kỹ năng đọc - hiểu cơ bản và viết bài văn tự sự sáng tạo. Ngữ liệu đọc hiểu có thể mở rộng ngoài sách giáo khoa nhưng đảm bảo phù hợp tâm lý lứa tuổi.
📚 II. Cấu trúc đề thi môn Văn lớp 7 học kỳ 2 năm 2025
🧠 1. Phần Đọc hiểu (3.0 điểm)
-
Ngữ liệu: Văn bản nghị luận, văn bản nhật dụng, truyện ngắn,... phù hợp nội dung lớp 7.
-
Số câu hỏi: Từ 4 – 5 câu hỏi theo các mức độ:
-
Nhận biết phương thức biểu đạt
-
Tìm nội dung chính, chi tiết tiêu biểu
-
Nhận xét về hình ảnh, câu văn
-
Câu hỏi vận dụng: liên hệ hoặc nêu suy nghĩ cá nhân
-
📌 Ví dụ: Văn bản nói về tình cảm gia đình, học sinh có thể được yêu cầu nêu cảm nhận, rút ra bài học, hoặc liên hệ bản thân.
✏️ 2. Phần Tập làm văn (7.0 điểm)
-
Dạng bài: Viết một bài văn nghị luận xã hội ngắn hoặc văn biểu cảm. Trong học kỳ 2 lớp 7, kỹ năng viết nghị luận được chú trọng.
-
Yêu cầu:
-
Có luận điểm, luận cứ rõ ràng
-
Biết cách đưa dẫn chứng cụ thể
-
Lập luận mạch lạc, có cảm xúc
-
📌 Ví dụ đề tham khảo: "Viết một đoạn văn nghị luận ngắn trình bày suy nghĩ của em về tinh thần tương thân tương ái trong cuộc sống."
✅ Tổng kết lớp 7:
Học sinh được đánh giá về kỹ năng nghị luận cơ bản và cảm thụ văn học xã hội, giúp nâng cao tư duy phản biện và khả năng trình bày ý kiến cá nhân.
📝 III. Cấu trúc đề thi môn Văn lớp 8 học kỳ 2 năm 2025
🧠 1. Phần Đọc hiểu (3.0 điểm)
-
Ngữ liệu: Thường là văn bản nghị luận hoặc văn bản nhật dụng có nội dung thiết thực, gần gũi với học sinh.
-
Số lượng câu hỏi: Khoảng 4 – 5 câu, bao gồm các mức độ nhận biết, thông hiểu và vận dụng.
-
Nội dung câu hỏi phổ biến:
-
Xác định phương thức biểu đạt chính
-
Tìm hiểu nội dung, thông điệp văn bản
-
Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ
-
Câu hỏi liên hệ thực tiễn hoặc rút ra bài học cuộc sống
-
📌 Ví dụ: Cho đoạn văn về trách nhiệm với môi trường, học sinh có thể được hỏi: “Nêu tác dụng của hình ảnh so sánh được sử dụng trong đoạn văn?” hoặc “Thông điệp em rút ra từ văn bản là gì?”
✏️ 2. Phần Tập làm văn (7.0 điểm)
-
Dạng bài: Viết một bài văn nghị luận xã hội hoặc nghị luận văn học.
-
Nội dung ôn tập trọng tâm:
-
Cách làm bài nghị luận xã hội (nêu vấn đề, lập luận, dẫn chứng)
-
Nghị luận về một tư tưởng đạo lý
-
Cảm nhận về đoạn trích, nhân vật trong văn bản văn học đã học
-
📌 Ví dụ đề tham khảo:
-
Nghị luận xã hội: “Trình bày suy nghĩ của em về vai trò của lòng biết ơn trong cuộc sống.”
-
Nghị luận văn học: “Cảm nhận về hình ảnh nhân vật Lão Hạc trong truyện ngắn cùng tên của Nam Cao.”
✅ Tổng kết lớp 8:
Đề thi yêu cầu học sinh biết vận dụng kỹ năng đọc – hiểu sâu hơn, đồng thời hình thành năng lực viết bài văn nghị luận chặt chẽ, cảm xúc và có chiều sâu tư duy.
🎓 IV. Cấu trúc đề thi môn Văn lớp 9 học kỳ 2 năm 2025
📌 Ghi chú quan trọng:
Đây là khối lớp cuối cấp, đề thi học kỳ 2 lớp 9 rất quan trọng, thường được dùng làm một trong những tiêu chí tuyển sinh vào lớp 10. Do đó, cấu trúc đề thi thường sát với đề thi tuyển sinh.
🧠 1. Phần Đọc hiểu (3.0 điểm)
-
Ngữ liệu: Đoạn văn thuộc thể loại nghị luận, trích từ các bài báo, bài viết xã hội hoặc văn học hiện đại.
-
Số câu hỏi: 4 – 5 câu, theo các mức độ:
-
Nhận biết phương thức biểu đạt
-
Phân tích, đánh giá biện pháp tu từ
-
Hiểu nội dung, thông điệp văn bản
-
Liên hệ thực tế, mở rộng suy nghĩ cá nhân
-
📌 Ví dụ: Đoạn văn bàn về lối sống tích cực. Câu hỏi: “Tác giả sử dụng phép lập luận nào? Có tác dụng gì trong việc truyền tải thông điệp?”
✏️ 2. Phần Tập làm văn (7.0 điểm)
Gồm 2 phần:
✍️ a. Viết đoạn văn nghị luận xã hội (khoảng 200 chữ) (2.0 điểm)
-
Viết về một hiện tượng đời sống, tư tưởng đạo lý quen thuộc như: trách nhiệm, yêu thương, trung thực, nghị lực,...
-
Cần nêu vấn đề rõ ràng, lập luận hợp lý, ví dụ cụ thể, kết luận thuyết phục.
📌 Ví dụ: “Viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của sự kiên nhẫn trong học tập và cuộc sống.”
📖 b. Viết bài nghị luận văn học (5.0 điểm)
-
Cảm nhận, phân tích tác phẩm, đoạn trích, nhân vật tiêu biểu trong SGK lớp 9 (chủ yếu là văn học hiện đại Việt Nam)
-
Yêu cầu học sinh hiểu sâu, biết liên hệ, so sánh, trình bày cảm xúc cá nhân rõ ràng.
📌 Ví dụ đề tham khảo: “Cảm nhận của em về vẻ đẹp tâm hồn người lính trong bài thơ Đồng chí (Chính Hữu).”
✅ Tổng kết lớp 9:
Đề thi lớp 9 học kỳ 2 được xây dựng sát với cấu trúc đề thi tuyển sinh vào lớp 10, nhằm giúp học sinh làm quen với định dạng, nâng cao khả năng tư duy và viết văn nghị luận có chiều sâu.
📘 V. Hướng dẫn ôn tập và phương pháp học tốt môn Văn học kỳ 2 THCS năm 2025
Việc học môn Văn không chỉ là học thuộc lòng mà còn đòi hỏi học sinh tư duy, cảm thụ và luyện viết thường xuyên. Dưới đây là một số gợi ý ôn tập hiệu quả theo từng khối lớp, giúp các em học sinh chủ động hơn trước kỳ thi học kỳ 2 năm 2025.
🧩 1. Lớp 6: Ôn kỹ văn tự sự và rèn luyện cảm xúc
✅ Nội dung trọng tâm:
-
Kiểu bài: Văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm
-
Đọc hiểu: Văn bản miêu tả, kể chuyện, truyện dân gian
🛠️ Phương pháp học hiệu quả:
-
Tóm tắt các văn bản đã học, nắm nội dung chính và nghệ thuật
-
Tập viết đoạn văn miêu tả ngắn từ những chủ đề quen thuộc
-
Đọc truyện ngắn, kể lại bằng lời văn của mình để luyện kỹ năng kể chuyện
🎯 Lưu ý: Luôn lập dàn ý trước khi viết bài văn dài, và thường xuyên đọc lại bài viết để sửa lỗi.
🎨 2. Lớp 7: Tập trung luyện nghị luận xã hội cơ bản
✅ Nội dung trọng tâm:
-
Kiểu bài: Nghị luận xã hội (viết đoạn văn hoặc bài ngắn)
-
Đọc hiểu: Văn bản nhật dụng, văn bản nghị luận
🛠️ Phương pháp học hiệu quả:
-
Tập viết đoạn văn nghị luận theo bố cục: mở – thân – kết
-
Sưu tầm dẫn chứng đời sống, các câu chuyện truyền cảm hứng
-
Tập nhận xét, nêu cảm nghĩ về những hiện tượng xã hội gần gũi
🎯 Lưu ý: Cố gắng sử dụng từ ngữ chính xác, không viết chung chung, tránh lan man ý.
📚 3. Lớp 8: Luyện viết nghị luận văn học và nghị luận xã hội
✅ Nội dung trọng tâm:
-
Kiểu bài: Nghị luận văn học + Nghị luận xã hội
-
Đọc hiểu: Các văn bản nghị luận, truyện ngắn, thơ hiện đại
🛠️ Phương pháp học hiệu quả:
-
Phân tích tác phẩm theo bố cục: giới thiệu – phân tích – đánh giá
-
Luyện viết đoạn văn có sử dụng biện pháp tu từ
-
Đọc kỹ phần ghi nhớ sau mỗi bài trong SGK để nắm kỹ năng viết bài
🎯 Lưu ý: Khi viết nghị luận văn học, không kể lại tác phẩm, mà phải biết “bình” – tức là phân tích cảm xúc, nghệ thuật, nội dung sâu sắc hơn.
🎓 4. Lớp 9: Ôn thi kết hợp với luyện đề tuyển sinh lớp 10
✅ Nội dung trọng tâm:
-
Kiểu bài:
-
Viết đoạn văn nghị luận xã hội (200 chữ)
-
Viết bài nghị luận văn học
-
-
Đọc hiểu: Văn bản hiện đại, có nội dung nhân văn sâu sắc
🛠️ Phương pháp học hiệu quả:
-
Luyện giải đề thi tuyển sinh các năm trước
-
Viết đoạn văn nghị luận xã hội mỗi tuần ít nhất 1 bài
-
Làm sơ đồ tư duy cho từng tác phẩm văn học trọng tâm
-
Học nhóm để thảo luận, trao đổi dẫn chứng, quan điểm
🎯 Lưu ý: Luyện kỹ cách lập luận mạch lạc, dẫn chứng phải rõ ràng, câu văn mượt mà, tránh lỗi chính tả.
🌟 Lời kết
Việc chuẩn bị kỹ lưỡng theo cấu trúc đề thi chuẩn của Bộ GD&ĐT sẽ giúp học sinh THCS không chỉ đạt điểm cao trong kỳ thi học kỳ 2 mà còn tạo nền tảng vững chắc cho các kỳ thi tiếp theo – đặc biệt với các em lớp 9 chuẩn bị bước vào giai đoạn chuyển cấp.
📌 Quý thầy cô, phụ huynh và học sinh nên cập nhật thông tin đề thi thường xuyên, kết hợp học tập khoa học và ôn tập hợp lý để đạt kết quả tốt nhất.
Nhận xét
Đăng nhận xét